بر اساس جدیدترین گزارشی که از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص وضعیت حمل‌ونقل عمومی بار در جاده‌های کشور در سال 1394 منتشر شده، معادل 93.5 درصد از کالاهای قابل‌جابه‌جایی در کشور از طریق جاده‌ها جابه‌جاشده‌اند.  

از مجموع کالاهای جابه‌جاشده در جاده‌های کشور در سال 1394 معادل 70.9 درصد آن با بارنامه و 29.1 درصد آن بدون بارنامه حمل شده است که این امر از حمل‌ونقل نزدیک به 30 درصد از کالاها، خارج از پایانه‌های کالای سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در این سال حکایت دارد.

به گزارش خبرنگار تین‌نیوز مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که از جدیدترین وضعیت حمل‌ونقل عمومی بار در جاده‌های کشور طی سال‌های 94 و 93 منتشر کرده، از جابه‌جایی بیش از 93 درصد بار کشور طی سال 94 از طریق جاده خبر داده است.

اما نکته جالب توجه این‌که از مجموع کالاهای جابه‌جاشده در جاده‌های کشور در سال 1394 معادل 70.9 درصد آن با بارنامه و 29.1 درصد آن بدون بارنامه حمل شده است که این امر از حمل‌ونقل نزدیک به 30 درصد از کالاها، خارج از پایانه‌های کالای سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در این سال حکایت دارد.

بر اساس  این گزارش از مجموع کالاهای جابه‌جاشده در حمل‌ونقل جاده‌ای در سال 1394، سهم بخش خصوصی در این جابه‌جایی معادل 92 درصد و سهم بخش تعاونی معادل 8 درصد بوده است. سهم بخش دولتی در این سال در جابه‌جایی کالا ناچیز گزارش‌شده است.

هم‌چنین  از کل کالاهای حمل شده از طریق جاده در سال 1394 معادل 25 درصد آن جابه‌جایی درون‌استانی و 72 درصد آن جابه‌جایی برون‌استانی بوده است. در همین رابطه متوسط مسافت طی شده کالا در هر سفر استانی معادل 141 کیلومتر و در سفر برون‌استانی معادل 643 کیلومتر بوده است.

این گزارش می‌افزاید طول سفر 643 کیلومتری کالا در سفر برون‌استانی وقتی معنادار است که بدانیم متوسط مسافت طی شده کالا در حمل‌ونقل ریلی در این سال معادل 622 کیلومتر بوده است.

مرکز پژوهش ها هم‌چنین به این موضوع اشاره کرده است که از مجموع کامیون‌های در دست بهره‌برداری در سال 1394 معادل 60.9 درصد آن‌ها، بارگیر ثابت و 39.1 درصد آن بارگیر غیرثابت بوده که این امر حکایت از آن دارد که ناوگان عمومی حمل‌ونقل جاده‌ای بیشتر برای طی مسافت‌های کوتاه و متوسط تدارک دیده شده درصورتی‌که از این ناوگان در مسافت‌های بلند تا 643 کیلومتر هم استفاده‌شده است.

طول عمر بالای ناوگان باری جاده‌ای

در این گزارش، متوسط طول عمر ناوگان عمومی حمل‌ونقل جاده‌ای بار  معادل 16.11 درصد گزارش‌شده درصورتی‌که این متوسط طول عمر در کشورهای اروپایی تا 5 سال و در جهان تا 10 سال برآورد شده است.به‌طوری‌که ملاحظه می‌شود طول عمر بالای ناوگان باری جاده‌ای در کشور از فرسوده بودن این ناوگان حکایت دارد که می‌بایست بازسازی و نوسازی این ناوگان تسریع گردد.

نقش قالب خودمالکی در تدارک ناوگان

بررسی وضعیت ناوگان در دست بهره‌برداری از نظر مالکیت نشان می‌دهد که در سال 1394 معادل 82.2 درصد این ناوگان، ملکی راننده، 4.2 درصد آن ملکی شرکت یا مؤسسه باری و بقیه ملکی شراکتی یا ملکی شخص دیگر بوده که این امر از ناچیز بودن سهم شرکت‌ها یا مؤسسات حمل‌ونقلی و نقش قالب خودمالکی در تدارک ناوگان، حکایت دارد.

به اذعان بسیاری از کارشناسان ناچیز بودن سهم شرکت‌ها و مؤسسات حمل‌ونقل در مالکیت ناوگان به معنای نبود زمینه فعالیت شرکت‌ها و مؤسسات شناسنامه‌دار در حمل‌ونقل جاده‌ای کالا و تن دادن به نارسایی‌ها، مشکلات و بی‌نظمی در این عرصه است.

 هم‌چنین از مجموع سفر انواع کامیون‌ها در حمل کالا در جاده‌های کشور در سال 1394 معادل 28 درصد آن مربوط به سفرهای استانی و 72 درصد آن مربوط به سفرهای برون‌استانی بوده است.

 با توجه به‌ کل سفرهای انجام‌شده توسط انواع کامیون‌ها در سال 1394، متوسط تعداد سفر هر یک از انواع کامیون‌ها در این سال معادل 73 سفر بوده که این امر از کارآیی پایین ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای کالا در این سال حکایت دارد.