هنوز برجام نهایی نشده که وزیر مسکن، راه و شهرسازی از لغو تحریمها علیه ایران در حوزه دریایی خبر میدهد. لغو این تحریمها به گفته کارشناسان هزینههای نقلوانتقال کانتینرها را بهشدت کاهش میدهد، درحالیکه در زمان تحریمها به ازای هر کانتینر صد دلار به هزینههای حملونقل اضافه میشد. عباس آخوندی گفته ششماه است که بیش از ۱۶ لاینر بینالمللی به طور مستقیم در بندرعباس٬ بندر چابهار و بندر امام (ره) پهلوگیری میکنند و عملا تحریم در حوزه دریایی برداشته شده است. او همچنین در دیداری که با یانوش پیخوچینسکی، معاون نخستوزیر و وزیر اقتصاد لهستان، داشت، با بیان اینکه ۱۶ لاینر بینالمللی در بنادر ایران پهلوگیری میکنند، گفت: آماده صدور مجوزهای لازم برای حضور شرکتهای هواپیمایی لهستان در فرودگاههای بینالمللی ایران هستیم. وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه ایران و لهستان همکاریهای قدیمی با یکدیگر دارند، گفت: موافقتنامه حملونقل و جادهای میان دو کشور به ۴۰ سال قبل برمیگردد و رانندههای دو کشور به خوبی مسیر طولانی بین ایران و لهستان را میشناسند. وی ادامه داد: در زمینه حملونقل هوایی نیز دو کشور دارای موافقتنامه رسمی هستند؛ همچنین در زمینه حملونقل دریایی پیشنویس موافقتنامهای تدوین و تهیه شد که البته هنوز به امضا نرسیده است، درعینحال ایران این آمادگی را دارد که این موافقتنامه را نهایی کند. آخوندی از تمایل برای فعالکردن و توسعه کریدور شرقی- غربی و شمالی- جنوبی گفت و ادامه داد: چنانچه نیاز باشد این آمادگی وجود دارد که برای رقابتیشدن فضا، تعرفههایی را به امضا برسانیم؛ امروز زمان آن رسیده که حملونقل ترکیبی در منطقه ایجاد شود. این عضو کابینه دولت تدبیر و امید البته یادآور میشود که در مقطع کنونی این آمادگی وجود دارد که امکان احداث تأسیسات لجستیکی در بندرعباس٬ بندر چابهار و بندر امام (ره) در اختیار لهستان قرار گیرد. چنانچه در این زمینه پیشنهادی از طرف بخش خصوصی یا دولت لهستان دریافت کنیم، با نگاه مثبت بررسی خواهیم کرد. آخوندی با یادآوری اینکه درحالحاضر خطوط ریلی ایران از طریق قزاقستان و ترکمنستان به روسیه متصل و قرار است بهزودی از طریق آذربایجان نیز این اتصال انجام شود٬ اظهار کرد: توافقنامه سهجانبهای با قزاقستان و ترکمنستان درباره رقابتیترکردن مسیر ریلی بین سه کشور منعقد شده است بنابراین آمادگی بررسی هر پیشنهادی درباره اتصال خطوط ریلی ایران به لهستان را با نظر مثبت داریم. براساس گزارش وزارت راه و شهرسازی، وی با اشاره به امکانات بالای تکنولوژی ساخت واگن و لوکوموتیو در لهستان گفت: آمادگی داریم در این زمینه نیز تفاهماتی داشته باشیم تا راههای عملی بررسی شود. برای تحقق چنین هدفی نیاز است یک خط اعتباری یا مدل مالی جداگانهای پیشنهاد شود و از این طریق بتوانیم با امنیت مالی بالا همکاریها را گسترش دهیم. وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه ما در ایران دو شرکت فعال تولید واگن داریم، گفت: این آمادگی وجود دارد که لهستان بتواند با سرمایهگذاری در این دو شرکت، انتقال تکنولوژی و دانش را صورت دهد. این عضو کابینه دولت یازدهم با استقبال از پیشنهاد وزیر اقتصاد لهستان درخصوص پرواز مستقیم تهران- ورشو از جولای سال آینده گفت: آماده صدور مجوزهای لازم برای تحقق این مهم هستیم و این امکان وجود دارد که شرکتهای هواپیمایی لهستان در شهرهای مختلف ایران مانند تهران، تبریز، اصفهان و سایر شهرهای دارای فرودگاه بینالمللی حضور پیدا کنند. البته او تأکید دارد که منتظر خبر و پیگیریها از سوی دولت لهستان برای استفاده از لجستیکپارکهای ایران، امضای موافقتنامه دریایی٬ پرواز مستقیم تهران- ورشو و همکاری ریلی و تأمین واگن به صورت لیزینگ و خط اعتباری جدید خواهیم بود. به ازای هر کانتینر ١٠٠ دلار به هزینههای حملونقل اضافه میشد هادی حقشناس، کارشناس اقتصادی، در گفتوگو با «شرق» درباره انتشار خبری از سوی وزیر راه و شهرسازی مبنیبر لغو تحریم دریایی ایران، گفت: در صورت لغو تحریمهای هستهای و اجرای برنامه برجام، مطمئنا بار دیگر بنادر ایران بهویژه بنادر ایرانی خلیجفارس به دوران رونق و شکوفایی خود خواهند رسید. وی افزود: موقعیت ما در بنادر خلیجفارس، شهیدرجایی، بوشهر، امامخمینی و چابهار در دریای عمان بهگونهای است که اگر کشتی عبوری از تنگههرمز، بندر شهیدرجایی را انتخاب کند؛ طول سفر و هزینه حملونقل نسبت به بنادر حاشیه جنوبی خلیجفارس، کمتر خواهد شد. این کارشناس مسائل اقتصادی درعینحال ضمن اشاره به این نکته که در طول سالهای تحریم، کشتیهای بزرگ از تنگههرمز به بندر حاشیهای جنوبی خلیجفارس تردد میکردند، افزود: این کشتیها پس از تخلیه، بارها را با کشتیهای کوچک به سمت بنادر ایران حمل میکردند که این قضیه مستقیما منجر به افزایش هزینه حملونقل میشد. بهگونهای که هزینه هر واحد کانتینر در برخی از مواقع به بیش از صد دلار میرسید. وی ادامه داد: بندر شهیدرجایی به لحاظ اینکه در نزدیکترین نقطه تنگههرمز واقع شده است، در ورودی خلیجفارس قرار دارد و بهنفع مالکان کشتیهای بزرگ و صاحبان کالاست که بارهای خود را در بنادر ایران تخلیه کنند، ضمن اینکه این مسئله بهنفع ایران هم است، چون کالاها مستقیما به بندر ایرانی حمل میشود. حقشناس ضمن بیان اینکه ایران در مسیر کریدور حملونقل بینالمللی شمال به جنوب و غرب به شرق واقع شده است، گفت: در زمان تحریم، بارها به سایر بنادر حاشیه جنوبی خلیجفارس منتقل شده بود که این مسئله بهنفع کشورهای حاشیه خلیجفارس بود. او اضافه کرد: بندر شهیدرجایی در ساحل خلیجفارس میتواند بهعنوان بندر هاب به معنای مرکز توزیع کانتینر خلیجفارس باشد ضمن اینکه بندر چابهار در دریای عمان نیز میتواند محل ترانزیت کالا برای کشور افغانستان باشد. اگرچه همه بنادر جنوبی میتوانند محل ترانزیت کالاهای آسیای میانه باشند. به گفته حقشناس، قبل از تحریم بیش از ٢١ خط کشتیرانی لاینر مستقیما به بنادر ایران تردد میکردند، اما پس از تحریم این خطوط به زیر پنج لاینر رسید. حالا وقتی برجام اجرائی و تحریمها لغو شود، این مسئله به لحاظ اقتصادی به نفع همه مالکان کشتی و صاحبان کالا خواهد بود که مستقیما به بنادر ایرانی به جای بنادر حاشیهای خلیجفارس تردد کنند، زیرا این امر منجر به کاهش هزینههای حملونقل برای هر دو طرف خواهد شد. با تحریم دریایی ایران، سالانه ١٥٠ میلیون دلار از جیب ایران رفت مسعود دانشمند، رئیس هیأتمدیره فدراسیون حملونقل ایران، در گفتوگو با «شرق»، درباره اعلام خبر لغو تحریم دریایی ایران از سوی آخوندی، وزیر راهوشهرسازی، گفت: با لغو تحریم دریایی ایران دیگر ضرر و زیان ١٥٠ میلیون دلاری در کار نیست. وی افزود: از این پس و با لغو تحریم دریایی ایران، یک میلیون کانتینری که در بنادر جنوبی خلیجفارس تخلیه میشدند، در بنادر خودمان تخلیه بار خواهند داشت و این بدان معناست که ما دیگر هزینه اضافی بابت کالاهایی مربوط به خود پرداخت نمیکنیم. دانشمند به ممنوعیت ورود کشتی به بنادر ایرانی در زمان تحریم دریایی کشور اشاره کرد و گفت: پس از آنکه ایران تحریم دریایی شد، دیگر هیچ کشتیای از هیچ کشوری حق ورود به بنادر ایران را نداشت و در پی این ممنوعیت، کشتیها در بنادر جنوبی خلیجفارس تخلیه بار خود را انجام میدادند، اما هماکنون همه کشتیها میتوانند وارد بنادر ایران شوند. رئیس هیأتمدیره فدراسیون حملونقل ایران در ادامه اعلام کرد: حداقل یک میلیون کانتینر در بنادر تخلیه میشد، حالا اگر متوسط بار هر کاتینر ١٥ تن باشد و اگر هر تن را ١٠ دلار در نظر بگیریم، میتوان گفت سالانه ١٥٠ میلیون دلار از بابت تحریم دریایی هزینه پرداخت میکردیم که این هزینه هم از جیب ملت ایران پرداخت میشد؛ ١٥٠ میلیون دلاری که رقم بسیار زیادی است و میتوانست هزینه تحصیلی هزاران دانشجو و هزینه درمان بسیاری از بیماران باشد، اما حالا با لغو تحریم دریایی ایران، هر کانتینر باری مستقیما در بنادر ایران تخلیه میشود. |