رییس اتاق بازرگانی ایران ضمن ارزیابی مهم‌ترین مسائل روز اقتصادی کشور به بیان آخرین وضعیت فعالیت سوئیفت پرداخت و گفت: در این زمینه بخش زیادی از مشکلاتی که مربوط به تحریم‌های ثانوی و برجام بوده برطرف شده است اما مسائلی مانند تحریم نقل و انتقال دلار که به تحریم‌های اولیه بر‌می‌گردد و قرار نبوده با اجرایی‌شدن برجام لغو شود، سر جای خود باقی است.

محسن جلال‌پور که در سال‌های نه چندان دور به عنوان رییس انجمن پسته ایران و یکی از فعالان مطرح در زمینه صادرات پسته شناخته می‌شد، در دوره قبلی هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران به عنوان نایب رییس و در هشتمین دوره اتاق بازرگانی ایران که از خرداد سال گذشته آغاز شده، به عنوان رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران فعالیت می‌کند و همچنان فعالیت خصوصی خود را در زمینه تولید و صادرات پسته حفظ کرده است.

البته به گفته خودش هر از گاهی در بخش‌های دیگری همچون ساخت و ساز دست دارد.

به گزارش خبرنگار ایسنا،‌ طی حدود یک سال اخیر که جلال‌پور ریاست اتاق بازرگانی ایران را بر عهده داشته، اتاق بازرگانی روزها و ماه‌های پر رفت و آمدی را پشت سرگذاشته است و جلال‌پور هم علاوه بر آنکه باید مشکلات، دغدغه‌ها و چالش‌های فعالان اقتصادی بخش خصوصی را در اولویت قرار دهد در دوره پسابرجام و رفع تحریم‌ها در اندیشه ارتقای جایگاه اتاق بازرگانی در فضای اقتصادی کشور نیز به سر برد.

دوران جدید که با رفت و آمد گسترده هیات‌های تجاری خارجی همراه شده است، رییس و دیگر اعضای اتاق بازرگانی به دنبال این هستند که به عنوان بخش خصوصی بتوانند تعامل و ارتباط بیشتری با شرکت‌های خارجی داشته باشند و در قرارداد و تفاهم‌نامه‌های مختلف نیز حضور جدی پیدا کنند.

در یکی از روزهای اردیبهشت ماه و در میان سفرهای هیات‌های اقتصادی کشورهای مختلف به سراغ رییس پرکار اتاق بازرگانی ایران رفتیم تا درباره موضوعات روز اقتصاد کشور و تعاملات با کشورهایی که میزبان یا میهمان‌شان بودند، به گفت‌وگو بنشینیم.

محسن جلال‌پور در این گفت‌وگو، آخرین وضعیت فعالیت سوئیفت را تشریح کرد و به نقدها و ابهاماتی که در این خصوص در فضای اقتصادی و سیاسی مطرح شده است، پرداخت.

به اذعان او، آنچه مربوط به تحریم‌های ثانویه در زمینه تحریم‌های بانکی ایران بوده است تا حد زیادی بر طرف شده است اما همچنان تحریم‌های اولیه از جمله نقل و انتقال دلار که قرار نبوده با اجرای برجام برطرف شود، همچنان پا برجاست.

از سوی دیگر رییس اتاق بازرگانی ایران معتقد است هرچند که در این شرایط پیمان‌های پولی با کشورهای دیگر می‌تواند مناسب باشد؛ اما راهگشای کامل برای انجام مراودات نیست.

جلال‌پور همچنین در مورد حذف یا ماندگاری کارت بازرگانی بر این باور است که باید به جای صدور کارت بازرگانی، عضویت فراگیر برای فعالان اقتصادی در اتاق جایگزین شود؛ اقدامی که به گفته او می‌تواند مشکلات مربوط به کارت بازرگانی را حل و فصل کند.

رییس اتاق بازرگانی ایران همچنین بر اجرای قانون جامع مالیاتی تاکید دارد و می‌گوید در شرایط رونق و فضای جدید اقتصادی، سازمان مالیاتی هم باید فرصت مناسب را در اختیار فعالان اقتصادی قرار دهد تا بتوانند دفاترشان را شفاف و منظم کنند.

مشروح گفت‌وگوی ایسنا را با محسن جلال‌پور، رییس اتاق بازرگانی ایران در ادامه می‌خوانید:

– یکی از مباحث مهمی که پس از اجرایی شدن برجام در فضای اقتصادی محل بحث بوده، موضوع فعالیت سوئیفت است. آیا در حال حاضر تجار ایران برای نقل و انتقالات مالی با مشکل روبرو هستند یا مسائل مربوط به سوئیفت و گشایش ال سی به طور کامل حل شده است؟ برخی فعالان اقتصادی مانند آقای عسگراولادی معتقدند که در این زمینه همچنان مشکلاتی وجود دارد، نظر شما در این زمینه چیست؟

برای اینکه بخواهیم توضیح درستی در این باره ارائه دهیم باید این موضوع را بررسی کنیم که اساسا مسائل مالی ما از چه زمانی شروع شده است. باید ببینیم بعد از اجرای برجام قرار بوده کدام یک از مشکلات و مسائل مالی ما حل شود و اینکه از آن میزانی که ما انتظار داشتیم، چقدر از این مشکلات برطرف شده است.

مسائل و مشکلات مالی، بانکی و نقل و انتقال پولی ما به دهه ۶۰ بر می‌گردد. بعد از انقلاب که ارتباطات اقتصادی و روابط دیپلماتیک ما به طورکامل با آمریکا قطع شد، تحریم‌های اولیه نسبت به ایران از سوی کنگره به تصویب رسید و این جزو حقوق کشور‌هاست که نسبت به آنچه مربوط به خودشان می‌شود کشور‌های دیگر را تحریم کنند.

آمریکا به دلیل این‌که رابطه خوبی با ایران نداشت، این تحریم‌ها را تصویب کرد و نهایتا ارتباطات بانکی ما به وسیله دلار دچار تحریم و باعث شد که عملا از گردش عملیات با دلار خارج شویم. از آن زمان به بعد تحریم‌های مختلفی گذاشته و برداشته شد، از جمله تحریم‌های مربوط به مسئله هسته‌ای. اما هیچ زمان تحریم‌های اولیه که مربوط به ارز آمریکا یعنی دلار می‌شده است، برداشته نشده و ما همواره مشکل نقل و انتقال دلار را داشته‌ایم.

آقای عسگراولادی و بنده که صادر‌کننده پسته هستیم به خوبی می‌دانیم که حدود ۴۰ سال گذشته مشکل نقل و انتقال دلار را داشته‌ایم و برای همین به ناچار متوسل به یورو شده بودیم و تا قبل از اینکه یورو بین کشور‌های اروپایی فراگیر شود از ارزهایی مانند مارک و فرانک استفاده می‌کردیم و پس از آنکه یورو فراگیر شد، نقل و انتقالات بانکی‌مان را با یورو انجام می‌دادیم.

بنابراین در سه – چهار دهه گذشته هیچ تغییری در موضوع مراودات بانکی ما در ارز آمریکا اتفاق نیفتاده و امروز هم هیچ تغییری ایجاد نشده است. آن‌ افرادی که می‌گویند نمی‌توانند ال سی باز کنند و اینکه امکان گشایش و نقل و انتقال دلاری را ندارند، درست می‌گویند. اما مسئله این است که اصلا در برجام توافقی برای برداشته شدن تحریم‌های اولیه وجود نداشته و قرار نبوده که تحریم‌های مربوط به نقل و انتقال دلار برداشته شود.

اما بر اساس تحریم‌های ثانویه که در جریان موضوع هسته‌ای تصویب شده بود، نقل و انتقالات پولی از سوی تمامی بانک‌های شناخته شده دنیا با تمامی ارزها برای برقراری ارتباط با ایران منع شده بودند اما بعد از برجام در فضای جدید این بانک‌ها عملا امکان ارتباط با ایران را پیدا کردند اما با ارزهایی غیر از دلار.

سوئیفت تعریف مشخصی دارد. سوئیفت در واقع یک مسیر است،؛ مسیری که ارز باید در آن رفت و آمد کند. سوئیفت به فاصله دو یا سه هفته بعد از آنکه برجام اجرایی شد. توسط هیات مدیره آن و مصوبه‌ شورای امنیت، باز شد و مسیر آن اکنون برای جمهوری اسلامی ایران باز است. پس از بازگشایی سوئیفت کشور‌هایی که ارتباط بانکی‌شان با ایران در زمان تحریم‌ها از طریق سوئیفت برقرار بوده توانستند بلافاصله بعد از برجام از سوئیفت استفاده کنند.

اما برخی کشورهای دیگر هستند که ما برای ارتباط با آنها به کارگزاری و به‌روز رسانی سیستم بانکی‌مان نیاز داریم. بعضی بانک‌های ما در طول ۱۰ سال گذشته به دلیل بسته بودن سوئیفت و اینکه هیچ‌گونه ارتقای نرم‌افزاری در برنامه‌هایشان نداشتند برای این ارتباط آماده نبوده‌اند و این آمادگی به زمان و پرداخت بعضی هزینه‌ها نیاز دارد.

دسته دیگر بانک‌هایی هستند که سهام‌شان آمریکایی است. آمریکایی‌ها هم شرکت‌ها و سهامداران خود را از کار با ایران ممنوع کرده‌اند و به دلیل مالکیت و وابستگی که صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها بر روی این بانک‌ها دارند این بانک‌ها در هر شرایطی ارتباط با ایران را در برنامه نخواهند گذاشت.

اما آن بخشی که در برجام دیده شده برداشتن تحریم‌های ثانویه است. تحریم‌های ثانویه تحریم‌های محدودی بوده است و در اینجا هم بعضی از بانک‌ها به دلیل مالکیت آمریکایی و نفوذ صهیونیست‌ها هنوز این بخش را اجرا نکرده است اما می‌توان گفت بخش قابل توجهی از مراودات‌مان در حال انجام است.

اگر بخواهم به این سوال پاسخ دهم که آیا تمام مسائل بانکی ما حل شده است باید گفت که اینگونه نیست، چراکه تمام مسائل بانکی ما مربوط به برجام و تحریم‌های ثانویه نبوده است.

اما اگر بخواهم به این سوال پاسخ دهم که آیا مشکلات مربوط به تحریم‌های ثانویه برطرف شده است، باید بگویم که اگر در این بخش ۱۰۰ واحد مسئله داشته‌ایم تاکنون ۶۰ تا ۷۰ واحد آن حل شده است و ۳۰ تا ۴۰ واحد بقیه در زمان پیش‌رو و در زمان مورد نیاز اتفاق خواهد افتاد.